Informacje dla terapeutów zajęciowych związane z wejściem w życie Ustawy o niektórych zawodach medycznych oraz rozpoczęciu okresu rozliczeniowego w zakresie punktów edukacyjnych
Co wynika z nowej ustawy z 17.03.2023 roku o niektórych zawodach medycznych?
W ubiegłym roku weszły w życie przepisy ustawy z 17.03.2023 roku o niektórych zawodach medycznych (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001972).
Przepisy te regulują szereg kwestii związanych z wykonywaniem zawodu terapeuty zajęciowego. Poniżej postaramy się przybliżyć niektóre z nich.
Zakres czynności zawodowych
Według zapisu ustawy terapeuta zajęciowy to osoba, której czynności zawodowe obejmują diagnozę terapeutyczną, prowadzenia indywidualnej i grupowej terapii zajęciowej, ocenę jej efektów oraz organizowanie działań terapeutycznych mających na celu poprawę funkcjonowania fizycznego, psychicznego i społecznego oraz integracji społecznej i zawodowej osób nią objętych.
Za wykonywanie danego zawodu medycznego uważa się również:
1)prowadzenie zajęć na studiach z TZ lub w szkołach prowadzących kształcenie w zakresie TZ 2)prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych w zakresie TZ
3)kierowanie pracą zawodową osób wykonujących zawód TZ;
4)zatrudnienie na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.
Obowiązek rejestracji w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego
Na podstawie przepisów ustawy stworzono Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego („Centralny Rejestr”). Rejestr będzie jawny (w ograniczonym zakresie) oraz ogólnodostępny. Tu link do rejestru: https://rizm.ezdrowie.gov.pl
Centralny Rejestr jest prowadzony przez Centrum e-Zdrowia, które podlega Ministerstwu Zdrowia.
Terapeuci zajęciowi , którzy na dzień wejście w życie ustawy (26.03.2024) nabyli właściwe kompetencje byli zobowiązani się do niego wpisać przez stronę internetową rejestru https://rizm.ezdrowie.gov.pl do 26.09.2024 roku. Weryfikacją wniosków zajmują się właściwe względem miejsca zamieszkania dla wnioskodawców Urzędy Wojewódzkie.
Bez wpisu do Centralnego Rejestru, osoby wykonujące „niektóre” zawody medyczne będą mogły nadal je wykonywać, ale tylko do dnia 26 września 2025 r. co oznacza to, że po tej dacie „niektóre” zawody medyczne będą mogły być wykonywane wyłączenie przez osoby, które zostały zarejestrowane w Centralnym Rejestrze.
Ustawa przewiduje również ochronę prawną dla tytułów zawodowych. Posługiwanie się tytułem bez uprawnień stanowić ma wykroczenie.
Kto według ustawy jest terapeutą zajęciowym i może się wpisać do rejestru?
· Osoba, która ma tytuł zawodowy terapeuty zajęciowego uzyskany w toku studiów
· Osoba, która ma tytuł zawodowy terapeuty zajęciowego lub instruktora terapii zajęciowej uzyskany w toku szkoły policealnej lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie TZ
Oraz, zgodnie z art. 98 ustawy:
Osoby, które
a)przed dniem wejścia w życie ustawy uzyskały tytuł zawodowy magistra (lub równorzędny) na następujących kierunkach studiów (socjologia, biologia, psychologia, fizjoterapia, pedagogika, pedagogika specjalna, zdrowie publiczne, pielęgniarstwo i położnictwo, resocjalizacja, medycyna, ratownictwo medyczne, praca socjalna, resocjalizacja, nauki o rodzinie i inne.
oraz
b) w okresie 1 roku przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wykonywały czynności zawodowe terapeuty zajęciowego ( przed 01.01.2025 było – w okresie 5 lat)
Odpowiedzialność zawodowa osób wykonujących „niektóre” zawody medyczne
Minister Zdrowia utworzy Komisję Odpowiedzialności Zawodowej, w skład których wejdą przedstawiciele poszczególnych zawodów medycznych oraz przedstawiciele Ministerstwa.
Do tej pory opublikowano dwa rozporządzenia związane z odpowiedzialnością zawodową:
1). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2024 r. w sprawie zryczałtowanych kosztów postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240001128/O/D20241128.pdf )
2). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 czerwca 2024 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia członków Komisji Odpowiedzialności Zawodowej oraz rzeczników dyscyplinarnych (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240000941/O/D20240941.pdf )
Obowiązek kształcenia ustawicznego
Ustawiczny rozwój zawodowy odbywa się w 5-letnim okresie rozliczeniowym, zwanym dalej „okresem edukacyjnym”. Osobie wykonującej zawód medyczny za udział w poszczególnych formach kształcenia podyplomowego lub doskonalenia zawodowego przysługują punkty edukacyjne. Zgodnie z ustawą okres edukacyjny rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym osoba wykonująca zawód medyczny uzyskała wpis do rejestru, co oznacza że jeśli osoba uzyskała wpis do rejestru w 2024 roku to okres ten rozpoczął się z dniem 01.01.2025r.
Punkty te można zdobywać w przeróżny sposób (kurs doskonalący, kongres, zjazd, sympozjum, kurs, szkolenie, opublikowanie badań lub podręcznika z TZ lub prenumerata czasopisma, sprawowanie opieki nad studentami TZ itp.). Szczegóły oraz kartę rozwoju zawodowego ( którą obowiązek ma uzupełniać każdy wpisany do rejestru terapeuta) można znaleźć w rozporządzeniu MZ w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących niektóre zawody medyczne (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240000674/O/D20240674.pdf) .
I tak w Rozporządzeniu przeczytamy, że w ciągu 5 lat terapeuta jest zobowiązany do zgromadzenia 200 punktów, z których większość, bo aż 120 ma pochodzić z udziału w kursie doskonalącym.
Kurs doskonalący został już opracowany przez członków Polskiego Stowarzyszenia Terapii Zajęciowej i po podpisie Ministra Zdrowia zostanie podany do wiadomości publicznej.
Kto będzie mógł prowadzić kursy doskonalące?
Na stronie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP) można przeczytać, że dopiero po opublikowaniu na stronie CMKP programu kursu doskonalącego będzie możliwość uzyskania wpisu na listę podmiotów uprawnionych / akredytowanych przez CMKP.
Aby uzyskać wpis na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursów doskonalących, trzeba będzie złożyć wniosek, który będzie dostępny na stronie internetowej CMKP oraz dołączyć odpowiednie dokumenty, szczegóły tutaj: https://www.cmkp.edu.pl/aktualnosci/informacja-o-akredytacji-podmiotow-do-prowadzenia-kursow-dla-niektorych-zawodow-medycznych)
Dodatkowe dni wolne na podnoszenie kwalifikacji zawodowych
Nowe przepisy przewidują dodatkowe 6 dni wolnych (na rok kalendarzowy) dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w
ramach ustawicznego kształcenia. Urlop taki ma być płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, a jego termin każdorazowo ma być uzgodniony z pracodawcą, przy czym pracodawca nie musi na niego wyrazić zgody (np. gdy taka nieobecność pracownika mogłaby spowodować poważne zakłócenia w toku pracy.) Pracownik ma obowiązek udokumentowania przed pracodawcą, iż odbył szkolenie w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Przygotowała: dr Anna Misiorek